Kediler ve insanlar bazı belirgin benzerliklere sahip olsa da tür olarak bizi ayıran pek çok şey vardır...
Birçok kişi, köpeklerin evrimsel ölçekte insanlara, kedigillerden daha yakın olduğunu düşünüyor, ancak bunun tersinin doğru olduğu ortaya çıktı. Kedilerin DNA'larının %90,2'si bizimle ortaktır, bu da onları genetik olarak insanlara köpeklerden daha yakın kılar. Bu sizi evcil hayvanlarınıza daha yakın hissettirse de aslında bilimsel bir faydası da var. Bir kedinin insanlarla genetik benzerliği, hastalıkların incelenmesi için karşılıklı model haline getiriyor.
Bir kedinin beyninin ve insanın beyninin fiziksel yapısı birçok yönden birbirine benzer. İkimizde de benzer loblara sahip, hafıza ve öğrenme gibi üst düzey süreçlerden sorumlu beyin kısmı olan serebral korteksler var. Kedi beyninin kıvrımları ve beyin yapısı insan beynimize %90 oranında benzemektedir. Aramızdaki nöron farklarını (bizimki 86 milyara karşılık 203 milyon) hesaba katarsak, kedilerin yeni yürümeye başlayan bir insanınkine benzer bilişsel yeteneklere sahip olmasını gibidir.
Kediler, özellikle dışa dönüklük, açıklık ve duygusal istikrar gibi belirli özellikler göz önüne alındığında, sahiplerinin kişiliğini taklit eder. 2019'da yapılan bir araştırma, nevrotiklik kategorisinde daha yüksek puan alan sahiplerin, genellikle çeşitli davranış sorunları sergileyen kedileri olduğu, dışa dönüklük gibi bir özellik açısından daha üst sıralarda yer alan kedilerin ise dışarıda vakit geçirmekten daha çok hoşlanan sahipleri olduğu anlaşılmıştır.
Taklit yoluyla bir şeyler öğrenmek anlamına gelen “maymun gör, maymun yap” ifadesini hepimiz duymuşuzdur. Özellikle çocuklar bu tür davranışlarla ünlüdür ancak yetişkinler de bu şekilde öğrenebilir. Peki kedilerin de bu beceride mükemmel olduğunu biliyor muydunuz? Kediler, gözlemsel öğrenme yoluyla sizin veya başka bir kedinin bir görevi tamamlamasını izleyerek çevreleri hakkında bilgi edinir. Çok sayıda evcil hayvanın bulunduğu evlerdeki kediler, davranışları birbirlerinden öğreneceklerdir.
İnsanların, belirli bir mekansal ve zamansal bağlamda önceki deneyimleri hatırlamayı içeren bir tür uzun süreli hafıza olan epizodik hafızaları vardır. Örneğin, ilk öpüşmemiz gibi kişisel tarihimizdeki belirli anları veya ilk arabamızın markası ve modeli gibi gerçekleri hatırlayabiliriz. Son yapılan araştırmalar, kedilerin olayları bizimle aynı şekilde hatırlayabildiklerini gösteriyor, bu da onların da olaysal hafızaya sahip olduğunu gösteriyor. Bu araştırma, kedilerin talep üzerine anılarını hatırlamalarının mümkün olabileceğini ve hatta en sevdikleri anılarını kendilerini eğlendirmek için kullanabileceğini öne sürüyor.
Tıpkı bizim gibi kedilerde de anksiyete ve depresyon gibi zihinsel sağlık sorunları ortaya çıkabilir. Kedilerde depresyon belirtilerine neden olabilecek durumlar genellikle bir aile üyesini kaybetmek, taşınmak veya fiziksel sağlıklarında değişiklik gibi rutin değişiklikleri içerir. Kediler ayrıca kumaşları emmek, aşırı tımarlamak veya uygunsuz nesneleri çiğnemek gibi obsesif ve kompülsif davranışlar da geliştirebilirler.
Kediler ve insanlar bazı belirgin benzerliklere sahip olsa da tür olarak bizi ayıran pek çok şey vardır. Kesin olarak söyleyebileceğimiz bir şey varsa o da insanlar gibi kedilerin de kendi motivasyonları ve kişilikleri olduğudur.